Şakir ALBAYRAK Eğitimci&Yazar

Malumatı Diniye (Din Bilgileri) -15-

Şakir ALBAYRAK Eğitimci&Yazar

Müezzinin ikâmeti esnâsında (Hayyalesselatü) derken ayağa kalkmak, iftitâh tekbîrinde ellerinin başparmağını kulaklarının yumuşağına dokundurmak, kadın ise parmaklarını omuz başına kadar kaldırmak, sağ elini sol elinin üzerine koyub erkekler başparmağıyla küçük parmağını halka ederek bileğini tutmak, ve kalan üç parmağını kolun üzerine döşemek, kıyâmda secde yerine ve rükû’da ayağına ve secdede yüzüne ve ka’dede kucağına selâm verirken omuz başlarına bakmak, secde ederken evvelâ burnunu ve sonra alnını koymak, önünden adam geçmek ihtimâli varsa önüne bir parmak kalınlığında ve bir arşun

uzunluğunda bir şeyi dikmek. Buna “sütre “tâbîr olunur.

SÜALLER

Namâzın sünnetlerini söyleyiniz! Namâzın müstehâb ve âdâbını söyleyiniz! Sütre ne demektir?

NAMÂZI İFSÂD EDEN ŞEYLER

Namâzı ifsâd eden şeyler şunlardır: Sehven ya’ni unutarak yâhud âmden ya’ni bilerek farzlardan birini terk etmek bozduğu gibi namâza mütea’llık olmayan şeyleri yapmak ya’ni namâzda olan kimse bunu yapmaz diye hükm edecek şeylerden birini yapmak ile de namâz fâsîd olur. Meselâ: Bir eliyle bir kimseye urmak, başkasına selâm ve iltifât kasdıyla elini başa kaldırmak, iki harfli dahi olsa ma’nâlı, ma’nâsız kasden yâhud sehven söz söylemek, kendi işitecek kadar gülmek ,(eğer başkası işitecek kadar gülerse abdesti dahi bozulur),musîbet veya ağrıdan nâşi ah etmek, inlemek, ses ile ağlamak (eğer hak korkusu veya zikr-i ahret içün ağlarsa fâsîd olmaz), sakız çiğnemek, bir rekâtta üç kere kıl koparmak, bir rekâtta el kaldırarak üç kere bir yerini kaşımak, bir rekâtta birdenbire iki saf kadar ileri yahud geri yürümek, göğsünü kıbleden çevirmek, ma’nâ bozulacak kadar Kur’ân’ı yanlış okumak , imâmdan ileri bulunmak, imâmdan evvel rükünlleri yapmak, kendi imâmından başkasının hatâsını söylemek, kasten selâm vermek (sehven verse secde-i sehiv lâzım olur), kendi imamının cema’atinde olan kadının yanında yahud arkasında durmak, bir şey yemek ve içmek ağzında bulunan bir şeyin tatlısını  yutmak, özürsüz garaz-ı sahîhi yok iken öksürmek gibi şeyler namâzı ifsâd eder.

Namâz bozulunca vakit geçirmeyüb hemen yeniden kılmak lâzımdır.

SÜALLER

Namâzı bozan şeyleri söyleyiniz?

NAMÂZDA MEHRÛH OLAN EF’AL

Namâz Cenâb-ı Hakk’ı tâ’zîm içün bir ibâdet, bir emr-i ilâhî olduğundan namâz esnâsında

mekrûh olan işlerden de sakınmak icâb eder.

Namâzda mekrûh olan ef’al şunlardır; namâzda sünnet olan ef’ali terk etmek, sağına ve soluna boynunu eğüb bakmak, yüzünü kıbleden çevirmek, büyük tanıdığı kimselerin yanına varamayacağı libâs ile kılmak, libâsla yahud başka bir şeyle oynamak, secde yerinden taş gidermek, parmağını çıtlatmak, elini yüreğine koymak, ha’lesiz adam yüzüne karşı kılmak, özürsüz bağdaş kurmak, esnemek(eğer def’ine kâdîr değilse eliyle ağzını kapamalıdır),geğirmek, zarûretsiz boğaz ayıklamak, ha’lesiz kabre karşı, ateşe karşı kılmak (muma ve kandile karşı kılmak da kerahât yoktur) elbisesinde namâz kıldığı yerin  her ne tarafında olursa insan veya hayvan yahud salîb resmi bulunmak (ayak altında veya arkasında veya oturduğu yerde veya bedeninde veya hâteminde  yahud kesesinde olub görünmezse, yahud gâyet küçük olub âzâsı belli olmazsa yahud başı mahv edilmiş veya kesilmiş olsa beis yok ise de bulundurmamak evlâdır),kollarını kaftanın kulağından çıkarmak, iki ökçesi üzerine oturmak, gözünü yummak, tekâsülünden nâşi başı açık kılmak, secde ve ka’delerde elinin ve ayağının parmaklarını kıbleden eğmek, önünde açık yer var iken safın gerisinde yalnız kılmak, abdest bozmak sıkıntısı var iken kılmak, secdede bir ayağını kaldırmak, imâmdan evvel rükû’a ya secdeye gitmek yahud bunlardan başını kaldırmak, başındaki fes yahud sarık üzerine secde etmek, secdeye inerken özürsüz  ellerini dizlerinden evvel yere koymak, kalkarken dizlerini evvel kaldırmak, rükû’ ve sücûdda

tesbîhlerini üçten noksan yapmak, özürsüz yere yâhud dıvara dayanmak, yalnız kılarken  kadın ile berâber durmak, önünden adam geçmek ihtimâli olan yerde (sütre)yi terk etmek, namâzda özürsüz alnından toprak silmek, kasden bir sûre veya bir âyet atlamak, ikinci rekâtda evvelki rekâtda okuduğunun yukarısından okumak ve ikincisinde evvelkinden üç âyet ziyâde okumak, imâm ardında kuran okumak, kâh sağına ve kâh soluna eğilmek; ayak üzerinde özürsüz a’sâya veyâ dıvara dayanmak, kollarını ve ayaklarını sığalı kılmak, âyet ve tesbîhleri parmağıyla saymak, bir ayak üzerine durmak, bir şey koklamak, üflemek, tükürmek, (eûzü, besmele,senâ, âmîn, tesbîh) leri cehr ile okumak, bunlardan başka namâzı bozmayub da ta’zîmi muhal olan her türlü ef’al mekrûhtur.

SÜALLER

Namazda mekrûh olan şeyleri söyleyiniz!

CEMA’ATLE NAMÂZIN HÜKMÜ

Mü’minler kardeş oldukları cihetle bir birlerinin hallerini anlamak ve icâbında mu’avenet etmek üzre dâimâ birleşmeleri lâzımdır.

İşte bunun içün beş vakit namâzı cema’atle edâ etmek sünnet kabilindendir. Beş vaktin farzlarında ve terâvih namazında erkekler hakkında cema’at sünnet-i müekkededir. Sünnet-i seniyenin en hemmiyetlisi cema’attir. Yalnız kılmanın üzerine (yirmi yedi) kat fazîleti vardır. Her temiz olan mahalde gerek yalnız ve gerek cema’atle namâz kılınabilir. Şa’âir-i İslâm’dan olduğu cihetle mescidin ve cema’atinin fazîleti ziyâdedir.

Mescid ve cami’- i şeriflerde ön tarafta imâmın namâz kıldırdığı yere (mihrâb) ve Cuma’ ve bayram namâzlarında hatîbin çıkub hutbe okuduğu merdivenli yüksek mevki’e (minber) ve va’z u nasîhât edenlerin çıkub oturduğu yüksek mahalle (kürsü)ve mescid-i şerifin 

Yazarın Diğer Yazıları