Başkan Yıldız: Malatya'da Yerinde Dönüşüm Süreci Yavaş İlerliyor

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Malatya İl Başkanı Barış Yıldız ve teknik komisyon üyeleri, basın toplantısı düzenleyerek şehirdeki yerinde dönüşümlerin yavaş ilerlemesi ve bu konuyla ilgili çözüm önerilerini dile getirdiler. Yıldız, Malatya'da depremin üzerinden uzun bir süre geçmesine rağmen, şehrin yeniden inşa sürecinde önemli bir ilerlemenin kaydedilemediği ifade etti.
Yıldız ve belediye meclis üyelerinden oluşan teknik ekibin yaptığı basın açıklamasında şu görüşlere yer verildi:
Depremin üzerinden uzun bir süre geçmiş olmasına rağmen, yaralarımızı sarmak konusunda hala kat etmemiz gereken çok yol var. Bizler de Malatya'nın yeniden ayağa kalkmasına katkıda bulunmak amacıyla, parti olarak çalışmalarımızı sürdürüyoruz.

Daha önce parti bünyesinde, mimar-mühendis ve şehir plancılardan oluşan teknik bir komisyon kurmuştuk. Bu komisyon, gerek belediye meclislerimizde, gerekse yaptığımız toplantılarda şehrimize katkı sunmak için çalışmalarına devam ediyor. Bizler, Malatya'nın yararına olacak fikirlerimizi beyan ederek sizlere hizmet etmeye kararlıyız.

Amacımızı bir kez daha vurgulamak istiyorum: Amacımız bağcıyı dövmek değil, Malatya'nın üzüm yemesini sağlamak. Bugün de teknik komisyonumuzla birlikte, siz değerli Malatyalıların sorunlarına çözüm üretmeye yönelik katkılarımızı, basın mensuplarımız aracılığıyla tüm Malatyalılara ve Malatya bürokrasisine aktarmak istiyoruz.
Birlikte hareket ederek Malatya'mızı yeniden güçlü ve sağlam bir hale getireceğimize inancımız tamdır.

Şehrimize ait rakamları incelediğimizse özellikle yerinde dönüşüm çok yavaş ilerlediği ve şehirdeki yeniden yapılanma süreci konusunda bizleri endişelendirmektedir.
Örneğin: Yeşilyurt ilçesinde; yerinde dönüşüm için yapı ruhsatı verilen sayı: 35,
Battalgazi ilçesinde; yerinde dönüşüm için yapı ruhsatı verilen sayı: 21'dir.

Yerinde dönüşüm konusunda ruhsat alan çok az sayıda hak sahiplerinin bulunmasının birden fazla sebebi olduğu da ortadadır. En önemlisi: verilen hibe ve kredinin yetersiz olması ve vatandaşların müteahhitlere olan güvensizliğidir.

Bu iki önemli problemlere çözüm önerilerimiz ise:
18/10/2023 tarihinde; Afetzedelerden kendi yapısını yerinde yapmak isteyenlere konutlar için 750 bin TL hibe verileceği ve 750 bin TL kredi kullandırılabileceği Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından açıklanmıştır.
• 12/08/2023 tarihinde Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından açıklanan yapı yaklaşık birim fiyatı 9000TL/m2'dir.

• 20/02/2024 tarihinde Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından açıklanan yapı yaklaşık birim fiyatı 14.4000TL/m2'dir.

• 12/08/2023 tarihi ile 20/02/2024 tarihi arasındaki artış %60'dır.

• 20/02/2024 tarihinden bu yana maliyetlerdeki artış dikkate alınca artışın neredeyse %100 olduğu değerlendirilebilir.

Bahse konu artışlar dikkate alındığında: afetzedelerden kendi yapısını yerinde yapmak isteyenlere konutlar için 1 milyon 500 bin TL hibe verilmesi ve 1 milyon 500 bin TL kredi kullandırılması öneriyoruz.

Yerinde dönüşümlerin hızlanmamasının bir diğer sebebi ise: vatandaşların müteahhitlere güvenmemesidir.
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı veya Malatya Büyükşehir Belediyesinin garantörlüğünde yerinde dönüşümlerin hızlanacağını düşünüyoruz.

Yerinde dönüşümlerde 6306 sayılı kentsel dönüşüm yasasında olduğu gibi 150 m2 altı konutlarda KDV oranının %20'den %1'e çekilerek vatandaşlarımızın sırtından vergi yükünün kaldırılması gerekmektedir. Yerinde dönüşüm ruhsatı almış firmaların inşaat seviyesine göre alacağı hak ediş ödemeleri maalesef çok geç yapılmaktadır. Ekonomide yaşanan hareketliliğe rağmen sabit fiyatla iş alan firmalarımızın ve vatandaşlarımızın işlerinin sekteye uğramaması için ödemelerin zamanında ve düzenli yapılması gerekmektedir.

Ayrıca şehirdeki önemli konulardan biri trafik sorunudur. Şehir merkezi kullanılamaz halde olmasına rağmen, şehirde birçok kavşakta trafik saatlerinde büyük bir sıkışıklık yaşanmaktadır. AKP milletvekili Babacan, attığı tweetlerle Malatya halkını bilgilendirmeye çalışsa da, açıklamaları arasında tutarsızlıklar görülmektedir. Örneğin, 9 Şubat'ta yaptığı bir paylaşımda, Ağustos 2024'te Kuzey Çevre Yolu'nun Battalgazi'ye kadar olan kısmının tamamlanacağını belirtmiş; ardından 13 Eylül'de yaptığı bir paylaşımda, bu yolun Ekim 2024'te biteceğini söylemiştir. Son olarak 19 Ekim'de, önümüzdeki günlerde yolun tamamlanacağını açıklamıştır. Ancak, Kuzey Çevre Yolu'nun Battalgazi'ye kadar olan kısmı hâlâ bitmiş değildir.

Ayrılan ödenek ile yolun tamamının belirtilen tarihlerde bitmesi konusunda endişeliyiz. Ayrıca, şehir merkezindeki "rezerv alanı" ilan edilen bölgelerde planlama yapılmadan yollar kapatılmakta ve araç ile yaya trafiği zor durumda bırakılmaktadır. İnşaat yapılan ve yerinde dönüşüm uygulanan alanlarda, özellikle ara sokaklarda, yönlendirme işaretleri ve trafik levhalarıyla trafik düzenlenmelidir. Böylece, birçok noktada kaosa neden olan trafik sorununun çözülerek şehirde bir rahatlama sağlanması mümkün olacaktır.

İl Başkanı Barış Yıldız tarafından yapılan basın açıklamasına, Cumhuriyet Halk Partisi Teknik Komisyonu'nun üyeleri de katıldı. Komisyon üyeleri;
İnşaat Mühendisi Hurşit Kuşçu
Mimar Günnur Tabel
İnşaat Mühendisi Okay Demirhan
Şehir Plancısı Cemal Gürsel Akgün
İnşaat Mühendisi Erol Erdal
Avukat Osman Akyol
İnşaat Mühendisi Güven Korkmaz
Yeşilyurt İlçe Başkanı Hakkı Ayas ve Battalgazi İlçe Başkanı Hülya Gümüş yapılan açıklamada hazır bulundular.