Üzüm sıkmada bin 700 yıllık 'askıda baskı' tekniği kullanılıyor

En az bin 700 yıl önce Perre Antik Kent'teki 13 adet üzüm işliğinde kullanıldığı ortaya çıkan üzüm sıkma tekniği, günümüzde Örenli (Pirin) Mahallesi'nde hala kullanılıyor.

2020 yılında Perre Antik Kent Nekrepol alanının kuzeyindeki yerleşim yerinde yapılan kazılarda 13 adet endüstriyel üzüm işlikleri ortaya çıkartılmıştı. Üzüm işliklerinde yüzlerce kilo ağırlığında delikli ağırlık taşları görüldü. Delikli taşların 'askıda baskı' tekniğiyle endüstriyel üzüm işliğinde üzüm sıkmada kullanıldığı belirlendi.

2021 yılında bu üzüm işliklerinde üzüm sıkma işleminin nasıl yapıldığıyla ilgili ağırlık taşı ve kalas kullanılarak canlandırma yapıldı. Üzümün üzerine baskı yapması için kalasın bir ucu oyulan kayanın içerisine, diğer ucuna ise delikli kaya bağlanarak üzüme baskı yapılarak suyu çıkartılıyor.

Bin 700 yıl önce kullanılan 'askıda baskı' tekniği yine Perre Antik Kentin üzerine kurulu olan Örenli Mahallesi'nde kullanılmaya devam ediyor. Bağlarından üzümlerini toplayan çiftçiler bu üzümlerin suyunu aynı teknik ile sıkıyor.

Çiftçi Abuzer Karaca, üzüm sıkma tekniğinin atalardan kalma olduğunu belirterek, üzümü delikli taş ile sıktıklarını kaydetti.

Çiftçi Zeynal Güler ise, 'Baskı işlemi için bu torbamızı getirip yerleştiririz. Üzerine bu ağaçları yerleştirdikten sonra da bu ağacımızı atarız bırakırız. Taşları üzerine astığımızda üzüm sıkılır. Şiremizi tekrardan oradaki kazanlara aktarırız. Biz bunu babamızdan öğrendik. Babamız da kendi babasından, yani atalarından öğrenmiş' dedi.

Müze Müdürü Mehmet Alkan, 2020 yılındaki kazılarda 13 adet üzüm işliği bulunduğunu kaydederek, 'Üzüm işliklerinde üzüm sıkma işlemini fark ettik. Ağırlık taşı tarafından kalas yardımıyla üzümün üzerine baskı yapılarak sıkılıyor. Daha sonra üzüm suyu haznelere akıyor. Günümüz üzüm sıkma tekniği 1700 yıl öncekiyle aynıdır. Hala bu uygulama devam ediyor' dedi.