KDK'nın tavsiyesinin ardından belediyedeki engelli ayrımcılığı son buldu

Zihinsel engelli bireylerin belediye havuzunu kullanmasına izin verilmemesine ilişkin Kamu Denetçiliği Kurumu’na (KDK) yapılan başvuru üzerine KDK, belediyeye tavsiye verdi. Tavsiyeyi görüşen belediye, yüzde 40 ve üzeri engelli bütün vatandaşların havuz hizmetinden indirimli yararlanmasını kararlaştırdı.

Ankara’dan Kamu Denetçiliği Kurumu’na (Ombudsman) başvuran vatandaş yüzde 90 oranında otizm ve epilepsi rahatsızlığı bulunan 5,5 yaşındaki engelli oğlu için ücretsiz havuz hakkı istedi. KDK’ya başvuran vatandaş belediye bünyesinde faaliyet gösteren aile yaşam merkezlerindeki havuzlardan, ortopedik, işitsel ve görme engellilerin refakatçileriyle birlikte ücretsiz faydalanmasına rağmen oğlu ve oğlu gibi zihinsel engeli bulunanların bu imkandan faydalandırılmadığını ifade etti. Söz konusu ayrımcılığın sona erdirilmesi için Ombudsmana başvuran vatandaş, belediye bünyesindeki havuzlardan bütün engellilerin ücretsiz yararlanması için tavsiye talep etti.

Belediye: “Zihinsel engelliler çevreye rahatsızlık verebilir”

KDK’nın ilgili belediyeden bilgi ve belge istemesinin ardından gelen cevapta bedensel engelli bireylerin belediye bünyesindeki havuzlardan bir refakatçileri olması koşuluyla ücretsiz yararlandığı ifade edildi. Belediye, zihinsel engelli vatandaşların ise çevreye rahatsızlık verebileceği çekincesiyle kapsam dışı bırakıldığını ifade etti.

Belediyeden gelen cevabi yazı üzerine KDK uzmanları yerel, ulusal ve uluslararası engelli mevzuatlarını ve yerel yönetimlerin kararlarını ayrıntılı olarak inceledi. İnceleme sonucunda idarenin başvuranın ücretsiz havuzdan yararlanma hakkını reddettiği gibi, ücrete mukabil olması halinde dahi zihinsel engelli vatandaşların havuzlardan yararlanamayacağı tespit edildi.

Belediye yetkililerinin zihinsel engelli vatandaşların sosyal tesislerde verebileceği rahatsızlığa önlem almak istemeleri karşısında başvuran çocuğunu daha önce başka havuzlara götürdüğü ayrıca uzman hekimden çocuğunun spor faaliyetlerine katılmasında sağlık açısından sakınca olmadığını belirten rapor olduğu da KDK’nın incelemesinde yer aldı.

KDK’dan Belediyeye: “Özel önlemler al, çocuğun üstün yararını gözet”

KDK, konu üzerine verdiği tavsiye kararında, zihinsel engellilerin etrafındakilere verdiği rahatsızlığın gerekçe gösterilmesinin ayrımcılığı meşrulaştırdığını ve karşılıklı yabancılaşmayı doğurduğunu ifade etti. Kararda topluluk temelli hizmetlerin yokluğunun, engelli kişilerin ailelerinde finansal baskı ve kısıtlamalara yol açabileceğinin altı çizildi. İdarenin engelli bireyleri ayrımcılığa maruz bırakmadan engellilik halinin gerektirdiği özel önlemler alınarak ve çocukların üstün yararı gözetilerek hizmetlerini vermesi gerektiği de kararda yer aldı.

5,5 yaşındaki zihinsel engelli çocuğun belediyenin havuzlarına alınmamasının başta Türkiye Anayasası olmak üzere kanunlara, taraf olunan uluslararası sözleşmelere de aykırı olduğunun ifade edildiği tavsiye kararı belediyeye iletildi.

Belediye KDK kararı üzerine ayrımcılığa son verdi

Belediye Meclisi KDK’nın kararının ardından toplanarak meseleyi görüştü. Zihinsel engellilerin havuzlara alınmaması kararı karşısında Ombudsmanın görüşleri haklı bulunarak yüzde 40 ve üzeri engelli bütün vatandaşların havuz hizmetinden indirimli yararlanması kararlaştırıldı. Engelli vatandaşların refakatçilerinin ücretsiz yararlanacağı hizmetin hedef kitlesindeki ayrımcılık KDK’nın tavsiyesi üzerine alınan belediye meclisi kararıyla tarihe karıştı.