Kimyasal deneylerin beklenenden daha önce tamamlandığını belirleyen cihaz üretildi

MALATYA (AA) - ORHAN YOLDAŞ - Malatya'da İnönü ve Turgut Özal üniversitelerinden 7 bilim insanı, kimyasal deney sürelerinin daha erken tamamlandığını tespit eden cihaz geliştirdi.

İnönü Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğünün destekleriyle Fizik Bölümü Başkanı Prof. Dr. Serdar Altın, aynı bölümden Doç. Dr. Fatih Bulut, Araştırma Görevlisi Sebahat Altundağ ve yüksek lisans öğrencisi Ebru Doğan, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulundan Doç. Dr. Aydın Aktaş ile Turgut Özal Üniversitesinden Dr. Öğr. Üyesi Mithat Akkoç, bilimsel araştırmalarda kullanılmak üzere raman cihazı geliştirdi.

Cihaz, kimyasal deneylerde maddelerin anlık analizine imkan vererek deneyin bitişini görmeyi ve daha hızlı sonuca ulaşmayı sağladı.

İnönü Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fatih Bulut, AA muhabirine, 3 yıl önce Prof. Dr. Serdar Altın ile batarya geliştirmede kullanılacak cihaz üzerinde çalışmaya başladıklarını, 6 Şubat 2023'teki depremler nedeniyle araştırmanın yavaş ilerlediğini söyledi.

- Yurt dışı maliyetinin yaklaşık 7'de 1'ine üretildi

Kullanacakları cihazın yurt dışı maliyetinin 2 milyon liranın üzerinde olması nedeniyle çalışmaları yerli ve milli imkanlarla yürüttüklerini anlatan Bulut, şöyle devam etti:

"Kendi ihtiyaçlarımıza göre geliştirebileceğimiz cihazı daha ucuza imal etmeye karar verdik. Ekibimizdeki 7 bilim insanıyla araştırmalar yaparak, gerekli malzemeleri belirledik. Normal raman cihazından farklı özellik olarak kimyasal süreci anbean takip etmek istiyorduk. Bu ihtiyaca binaen raman cihazını geliştirdik. Bu cihazı sıvı örneklerin takibinde kullanıyoruz, katı örneklerde kullanmak için çalışmalarımız devam ediyor. Bizim ihtiyacımız olan, kimyasal süreç başladığından itibaren her 5 ya da 10 dakikada bir raman spektrumu alarak kimyasal sürecin hangi aşamada olduğunu takip etmekti. Kimyasal sürecin ne tür bir değişim gösterdiğini gözlemleyebilmek ve kimyasal reaksiyonun başlangıç noktasını belirleyebilmekti. Geliştirdiğimiz cihazla reaksiyon başlangıç noktasını takip edebiliyoruz artık. Piyasa fiyatı şu an 2 milyon lira civarında, biz 300 bin lira maliyetle ürettik."

- 5 saatlik deneyin 2 saatte tamamlandığı tespit edildi

İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu'nda organik kimya ve organik sentez alanında çalışmalar yapan Doç. Dr. Aydın Aktaş da ürettikleri cihazla deney esnasında bileşiklerin tepkimelerini görme imkanına kavuştuklarına dikkati çekti.

Kimyacılar olarak bileşiklerin sentezi sırasında yeni oluşan son ürünü görebilmek için tepkime ortamında malzemelerin analizlerini yaptıklarını ve çıkan sonucu yorumladıklarını dile getiren Aktaş, şunları kaydetti:

"Sonra bir daha tepkimeye döneriz, bitmemişse devam ederiz. Ürettiğimiz cihaz sayesinde tepkime ortamından hiçbir malzeme almadan süreç içerisinde anlık analizler yaparak her aşamasını izleyebiliyoruz. Bu bizi heyecanlandırdı. Bu cihaz bilimsel çalışmalarda bize çok büyük katkı sunacak.

İlk denemelerimizde olumlu sonuçlar aldık. 5 saat içinde bitmesini öngördüğümüz deneyleri bu cihazla anlık takip ettiğimiz için aslında 2 saatin sonunda tepkimenin tamamlandığını, diğer beklediğimiz 3 saatin boş olduğunu gördük. Tepkime 2 saatin sonunda zaten bitiyormuş. Cihaz deneylerde bize zaman kazandırdı, ara ürünlerde mekanizma önermede bize yol gösterdi ve kimyasal süreçte son ürün oluşumunu tamamen gözlemede çok büyük destek sundu."