Pandemi kanserde erken teşhise ve tedavi sürecini olumsuz etkiledi

Özel İmperial Hastanesi Üroloji ve Fitoterapi Uzmanı Opr. Dr. Fatih Çelik, Covid-19 pandemisi prostat kanserinin hem tarama programlarına katılımı azaltarak erken teşhis üzerinde, hem de teşhisten sonra tedavi sürecini de olumsuz etkilediğini belirterek bu durumun önümüzdeki yıllarda prostat kanserine özgü daha kötü bir ölüm oranlarına dönüşebileceğini söyledi.

Çelik, 2022-24 yıllarında prostat kanseri ölümlerinde yüzde 17,2’lik bir artışla sonuçlanacağı tahmin edildiğine dikkat çekerek önemli uyarılarda bulundu.

Covid-19 nedeniyle milyonlarca insanın hayatını kaybettiğini kaydeden Çelik, “Pandemi süreci kanserlerin erken teşhis ve tedavi süreçlerini de olumsuz etkiledi. Doktor hasta ilişkileri sekteye uğradı, tedaviye erişimler zorlaştı, doktorların tedavi tercihlerinde de sorunlar yaşandı. Tüm bunlar mutlaka kanserin ölüm oranlarını olumsuz etkilemiştir. İleriki yıllarda bununla ilgili araştırmalar yapılacak, gerçek rakamlar ve istatistiki veriler mutlaka tespit edilecektir” dedi.

Prostat kanseri açısından da aynı durumun geçerli olduğunu belirten Çelik, 2022-24 yıllarında prostat kanseri ölümlerinde yüzde 17,2’lik bir artışla sonuçlanacağı tahmin edildiğine dikkat çekerek, “Erkeklerde en sık teşhis edilen ikinci kanser prostat kanseri. Covid-19 pandemisi prostat kanserinin hem tarama programlarına katılımı azaltarak erken teşhis üzerinde, hem de teşhisten sonra tedavi sürecini de olumsuz etkilemiştir. Bu durum önümüzdeki yıllarda prostat kanserine özgü daha kötü bir ölüm oranlarına dönüşebilir. Mesela Prostat kanseri teşhisiyle ilişkili prostat spesifik antijen (PSA) testinin pandemi sürecinde istem oranında yüzde 62 ila yüzde 76 oranında düşüş yaşandı. Işın tedavisi kullanım modellerinde ise aylara göre farklılık gösterse de yüzde 6 ila yüzde 20 oranında düşüşler yaşandı. Bu şu demek; muhtemeldir ki; pandeminin neden olduğu gecikmiş tanı süreçlerinden dolayı, 2022-24 yıllarında prostat kanseri ölümlerinde yüzde 17,2’lik bir artışla sonuçlanacağı tahmin edilmektedir.Yine Nükleer tıp teknikleri kullanılarak prostat kanseri evrelemesi yapıldığından, Covid’in bu evrelemede potansiyel kafa karıştırıcı etkisi de bulunmuş ve evrelemede sorunlar yaşanmıştır. Genel olarak, Covid-19 erken teşhis, tedavi ve evreleme dahil olmak üzere prostat kanseri tedavisinin tüm yönlerini derinden etkilemekte ve olumsuz sonuçlar göstermektedir” diye konuştu.

Prostat kanserine karşı mevcut tedavilerle Covid-19’un potansiyel etkileşimine odaklanmakta olduğunu ifade eden Çelik, “Diğer taraftan, araştırmalar, prostat kanserine karşı mevcut tedavilerle COVID-19’un potansiyel etkileşimine odaklanmaktadır. Mesela, COVID-19 öyküsü olan metastatik prostat kanserli hastalar, kemoterapi ile ilişkili daha ciddi yan etkilerden muzdarip olmuşlardır. Covid 19’un testisleri tutarak testosteron seviyesini düşürdüğü o da potansiyel olarak cinsel sorunlara neden olduğu biliniyor. Düşük testosteron seviyesi olanların Covid 19 açısından şanslı oldukları söyleniyor” şeklinde konuştu.